Great Women: Frida Kahlo

Ο ταραχώδης βίος της «αγίας της γυναικείας τέχνης»

Εκρηκτική, δυναμική, γοητευτική, αλλά και μια από τις πιο τραγικές φιγούρες στην ιστορία της τέχνης. Η Μεξικανή ζωγράφος Frida Kahlo έγινε γνωστή σε όλον τον κόσμο για τα ιδιαίτερα έργα της, αλλά πολύ περισσότερο για την προσωπική της ζωή που σημαδεύτηκε από θυελλώδεις έρωτες, ατυχήματα και φρικτούς πόνους που προκλήθηκαν και από τα δυο.

Η Frida Kahlo γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου 1907 στο Μεξικό. Από μικρή ηλικία ήρθε αντιμέτωπη με δραματικά γεγονότα. Όταν ήταν μόλις έξι ετών αρρώστησε από πολιομυελίτιδα, με αποτέλεσμα το ένα της πόδι να είναι μικρότερο από το άλλο και σχεδόν παράλυτο. Στα 18 της ένα τραμ συγκρούστηκε με το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε. Τραυματίστηκε στην κοιλιά, έπαθε πολλαπλά κατάγματα στη λεκάνη και στη σπονδυλική στήλη και το πόδι της σχεδόν διαλύθηκε. Από τότε υποβλήθηκε συνολικά σε 35 εγχειρήσεις. Για μεγάλα χρονικά διαστήματα, η Kahlo καθηλωνόταν στο κρεβάτι. Όμως, αυτό που της στοίχισε περισσότερο ήταν ότι το ατύχημα της στέρησε την ικανότητά της να κάνει παιδιά..

Ο δεύτερος σταθμός της ζωής της ήταν ο ζωγράφος και τοιχογράφος Diego Rivera. Παντρεύτηκαν το 1929, χώρισαν δέκα χρόνια αργότερα και ξαναπαντρεύτηκαν το 1941. Ο Diego την απατούσε συχνά. Μεταξύ των γυναικών που πέρασαν από το κρεβάτι του Diego ήταν και η αδερφή της Kahlo, κάτι που την πλήγωσε βαθύτατα.

Αν και δεν θεώρησε ποτέ τον εαυτό της σουρεαλιστή ζωγράφο, η Kahlo έγινε επιστήθια φίλη με τον ηγέτη του κινήματος των σουρεαλιστών André Breton το 1938. Την ίδια χρονιά, φιλοξενείται έκθεσή της σε περίβλεπτη γκαλερί της Νέας Υόρκης και οι μισοί από τους πίνακες που εξέθεσε εκεί πουλήθηκαν! Η ίδια δέχτηκε επίσης δύο παραγγελίες για έργα, τις πρώτες της μάλιστα δεσμεύσεις για πληρωμένη δουλειά (τις οποίες μάλιστα οι κριτικοί αποθέωσαν).

Το 1939 θα βρει την Kahlo στο Παρίσι, όπου γνώρισε και συνδέθηκε φιλικά με σπουδαίους καλλιτέχνες του καιρού, όπως τον Pablo Picasso και τον Marcel Duchamp. Λίγο αργότερα στην ίδια χρονιά, θα χωρίσει από τον Rivera και θα ζωγραφίσει ένα από τα μνημειώδη της έργα, το περίφημο «Οι Δύο Φρίντες» (1939), με τη διπλή εκδοχή του εαυτού της να συμβολίζει την αγάπη και την προδοσία.

Το 1941 η μεξικανική κυβέρνηση παραγγέλνει στην Kahlo μια σειρά πέντε πορτρέτων σημαντικών γυναικών της χώρας, με την ίδια ωστόσο να μην ολοκληρώνει ποτέ την παραγγελία: εκείνη τη χρονιά έχασε τον πολυαγαπημένο της πατέρα, ενώ συνέχισε να ταλανίζεται από τα χρόνια προβλήματα της υγείας της.

Παρά τις προσωπικές προκλήσεις, η δουλειά της συνέχισε να κερδίζει τον σεβασμό των κριτικών και την αγάπη του φιλότεχνου κοινού, με πίνακές της να συμπεριλαμβάνονται πλέον σε αναρίθμητες εκθέσεις σε όλο τον κόσμο.

Το 1944, η Kahlo ζωγράφισε την περίφημη «Σπασμένη Στήλη», που αποτύπωνε την κακή κατάσταση της υγείας της και τις σωματικές προκλήσεις που αντιμετώπιζε.

Η ίδια υποβλήθηκε σε μπόλικες χειρουργικές επεμβάσεις αυτή την περίοδο και αναγκάστηκε να φορά ειδικό κορσέ για να μπορεί να στηρίζεται όρθια, την ώρα που θα δοκίμαζε πραγματικά αναρίθμητες θεραπείες και αγωγές για την ανακούφιση του χρόνιου πόνου.

Τα περισσότερα έργα της είναι αυτοπροσωπογραφίες με έντονα χρώματα, μέσα από τις οποίες εκφράζεται ο προσωπικός πόνος και η σεξουαλικότητά της. Η Kahlo πέθανε στις 13 Ιουλίου του 1954, μια εβδομάδα αφού έκλεισε τα 47 της χρόνια. Ένα χρόνο νωρίτερα, είχε χρειαστεί να ακρωτηριάσει το πόδι της. Μετά την εγχείρηση κατέρρευσε ψυχικά και προσπάθησε να αυτοκτονήσει.

Πέρα από τα έργα της, η Frida έχει αφήσει πλούσια αποφθέγματα που αποτύπωναν τον ψυχισμό της, αλλά και διάφορες φάσεις της ζωής της.