Τον όρο "εποχή της πληροφορίας" τον μασουλούμε απ’ τα τέλη της δεκαετίας του ‘80. Σήμερα, διανύοντας την κατεξοχήν "εποχή των υπολογιστών" η μεταφορά, η πρόσβαση και η κατανάλωση της πληροφορίας μάς ωθεί να την βάλουμε κάτω από το μικροσκόπιο της ψηφιακής εποχής. Το τι θα εντοπίσει ο καθένας μας από κάτω, είναι μία άλλη υπόθεση.

Είναι γεγονός ότι η ογκώδης διάχυση των πληροφοριών φτάνει κοντά μας καθημερινά ακόμα κι όταν δεν… την αναζητούμε. Η σχεδιαστική διάταξη των νέων μέσων αλλά και ο τρόπος λειτουργίας των κοινωνικών δικτύων είναι φτιαγμένος με τρόπο τέτοιο που μας σερβίρει την οποιαδήποτε πληροφορία με ευκολία, κάνοντας ωστόσο δύσκολη την ταξινόμηση ή ακόμα και την κατανόηση της πληροφορίας αυτής. Είτε αξιόπιστη είτε κατασκευασμένη, η πληροφορία μπαίνει σε ένα τεράστιο καλάθι για να καταναλωθεί ή και να εξαπλωθεί αναλόγως του δέκτη.

Αντί να γλείφουμε την καραμέλα των fake news, ίσως να πρέπει να γυρίσουμε το κεφάλι απ’ την άλλη πλευρά και να εξετάσουμε το "νέο" είδος αλφαβητισμού που δεν απέχει κατά πολύ απ’ την περιβόητη κριτική σκέψη.

Ο κόσμος πάντοτε διψούσε για ενημέρωση. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οφείλει να χρησιμοποιεί την λογική του και να κάνει μία επιπλέον προσπάθεια φιλτραρίσματος της πληροφορίας που φτάνει κοντά του. Η τεχνολογία μας έχει χαρίσει το τεράστιο δώρο της πρόσβασης στην πληροφορία και μαζί το εξής ερώτημα: "Πώς φιλτράρουμε την πληροφορία αυτή και πως την διαχειριζόμαστε;".

Κάποιος οφείλει να αναρωτηθεί αν αυτό που καταναλώνει είναι είδηση, άποψη ή -πολύ απλά- μούφα και κουτσομπολιό. Να είναι σε θέση να αξιολογεί αυτό που φτάνει κοντά του απ’ τις διάφορες πλατφόρμες που έχει στην διάθεσή του. Να γνωρίζει επίσης την ευθύνη και τις συνέπειες που μπορεί να έχει η διάδοση μίας πληροφορίας που ενδέχεται να μην ευσταθεί ή να είναι αντιδεοντολογική.

Παρατηρώντας τον τρόπο με τον οποίο οι νέες γενιές χρησιμοποιούν σήμερα τα Μέσα, κάποιος μπορεί να πει πως η δεξιότητα των χρηστών να αναγνωρίσουν και να αξιολογήσουν τα μιντιακά προϊόντα θα καθορίσει τον χαρακτήρα των επόμενων κοινωνιών.

Οφείλουμε με τον διπλό μας ρόλο πλέον, ως παραγωγοί και καταναλωτές, να εκπαιδεύσουμε το κοινό αυτό. Οι λεγόμενοι “digital natives” φαίνεται να μεγαλώνουν σε μία δημόσια σφαίρα πολλών και διάσπαρτων απόψεων μέσα από πολλά και διαφορετικά οικοσυστήματα πληροφοριών. Μία εξέλιξη την οποία, στο πλαίσιο της δημοκρατίας, οφείλουμε να μην διακόψουμε. Αυτό που ίσως οφείλουμε στην γενιά αυτή είναι ο τρόπος διαχείρισης και συμμετοχής σε όλο αυτό το σύστημα και κατ’ επέκταση στην δημόσια ζωή.

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΔΩ: Ποια είναι τα “εθνικά ιδεώδη” κύριε Χαμπιαούρη;

Τα παιδιά δεν αρκεί να τα εκπαιδεύουμε στην χρήση ή τη δημιουργία ενός λογισμικού προγράμματος και η παιδεία τους δεν μπορεί να εξαντλείται εκεί. Η παιδεία στις ειδήσεις (news literacy) θα έπρεπε ήδη να είχε ενταχθεί στα προγράμματα του Υπουργείου και να μην αφήσουμε τον "λειτουργικό αναλφαβητισμό", όπως ίσως λανθασμένα αποδίδεται, να κυριαρχήσει στις επόμενες γενιές.

Στην ψηφιακή παιδεία και τον μιντιακό εγγραμματισμό οφείλει να δοθεί χώρος και χρόνος. Κι ο λόγος είναι σημαντικός και αφορά στα παιδιά μας. Είμαστε η γενιά που μεγαλώσαμε με το ποίημα "Έχουμε τους πολιτικούς που μας αξίζουν". Και ήδη καταναλώσαμε και καταναλώνουμε την πληροφορία που μας "αξίζει".

Το θέλουμε αυτό και για τα παιδιά μας;

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΔΩ: FAKE NEWS