Γράφει η Κούλα Στυλιανού

Ο παπάκης μου με συμβούλευε για δασκάλα. Γιατί στα χρόνια τα δικά μας – στο νησί το δικό μας- όλοι οι καλοί μαθητές έβαζαν πρώτη επιλογή δασκάλα και αμέσως διορίζονταν με τη λήξη των σπουδών. Κι εγώ ήμουν τραγικώς διαβολεμένο σπασικλάκι και μπορούσα να εξασφαλίσω θέση σε όποια επιλογή ήθελα. Μα ήθελα φιλόλογος, γιατί στην πρώτη γυμνασίου λάτρεψα τη Στέλλα Κυριάκου και είπα αυτό θέλω να γίνω. Με πολύ μικρά παιδιά δεν ξέρω αν το χω. Το σίγουρο είναι πως δεν έχω με τα νήπια υπομονή. Γι’ αυτό και μάλλον θα ήμουν μια νευρική νηπιαγωγός. Και τι θα φταίγανε τα μωρά του κόσμου αν έπεφταν στα χέρια μου; 

Δημοσιογραφία! Αυτό ναι! Αυτό μού φαινόταν εξαιρετικά τραβηκτικό επάγγελμα για την περίπτωσή μου. Μόνο με αυτήν θα αντάλλαζα τη φιλολογία. Όχι για το γυαλί και τον φακό. Δεκάρα δεν έδινα για τον φακό. Θα μπορούσα να με φανταστώ χαμένη σε φυλλάδες να ερευνώ και να αποκαλύπτω σκάνδαλα, να κάνω δύσκολες ερωτήσεις σε διεφθαρμένους πολιτικούς, να κάνω ρεπορτάζ στους δρόμους… Μάλλον είχα δει πολλές κινηματογραφικές ταινίες και είχα επηρεαστεί φαντασιαζόμενη έναν θηλυκό Σέρλοκ Χολμς της δημοσιογραφίας.

Μα άλλη αγαπημένη φιλόλογος στο Λύκειο επέμενε :»Εσύ είσαι δική μας. Είσαι σαν κι εμάς». Η αλήθεια είναι πως ενώ με θυμάμαι να βαριέμαι πολύ στα θρανία μέχρι ύπνου, στα φιλολογικά ξυπνούσα κι εγώ και το διαβολάκι μέσα μου και ήθελα να πω το διαφορετικό απ’ αυτό που έλεγε ο κύριος ή η κυρία στην έδρα. Γι’ αυτό και σήμερα κρυφοκαμαρώνω τον μαθητή που μου εναντιώνεται και τολμά να πει το αντίθετο από αυτό που λέω εγώ. «Είναι δικός μου αυτός», σκέφτομαι. «Είναι σαν και μένα». 

Ε και μετά αρχίσαμε να γράφουμε εκθέσεις για τα καλά και τα κακά της τηλεόρασης και γενικά των μέσων επικοινωνίας και ενημέρωσης. Και μας έλεγε ο δάσκαλος πως υπάρχουν δημοσιογράφοι που παραποιούν το πώς έγιναν τα γεγονότα και τα παρουσιάζουν όπως θέλουν και πως πρέπει να προσέχουμε και να μην είμαστε ευκολόπιστοι. Και πως όλα τα μέσα επικοινωνίας και ενημέρωσης τα λέμε και «τέταρτη εξουσία» γιατί αποφασίζουν, εκτελούν και δικάζουν από μόνα τους και είναι αυτό αντιδημοκρατικό, αφού κατευθύνουν την κοινή γνώμη. Και πως πολλοί δημοσιογράφοι υπηρετούν τη γραμμή της εφημερίδας ή του καναλιού τους και είτε εξυπηρετούν συμφέροντα είτε δεν μπορούν να πούνε τη γνώμη τους. 

Αυτά κι άλλα πολλά μάς έλεγε ο δάσκαλος για το τι μπορεί να κάνει ένας δημοσιογράφος και μου σκότωσε το όνειρο του Σερλοκ Χολμς στα δημοσιογραφικά χωράφια. Μα να μην μπορώ καν να πω τη γνώμη μου; Και πώς θα αποκαλύπτω εγώ τα σκάνδαλα; 

Ο κύβος ερρίφθη. Χυλόπιτα στη δημοσιογραφία. Να μάθει να μην καταντά παραδουλεύτρα των πλούσιων μαστόρων. Έτσι κι αλλιώς, ήταν πολύ σπουδαίο τότε να είσαι καθηγητής ή δάσκαλος. Είχε μια αίγλη και ένα κύρος τρομερό! Έλεγες «σπουδάζεις δάσκαλος» και σε κοιτούσαν βρέφη, νήπια, παππούδες, γιαγιάδες με μεγάλο θαυμασμό. Ενώ δημοσιογράφος, αν δεν έβγαινες πουδραρισμένος στο γυαλί, δεν σε ήξερε ούτε και η μάνα σου. 

Μα πέρασαν χρόνια και καιροί. Ήρθανε κρίσεις, σεισμοί, καταποντισμοί, λιμοί και λοιμοί. Σε όλο τον κόσμο και σε τούτο το νησί. Καταιγίδα απολύσεων προσωπικού ,περικοπών μισθών, επανεργοδότηση με σύμβαση και εξευτελιστικούς μισθούς, κόκκινα δάνεια, υποδούλωση ανθρώπων σε τραπεζικά χρέη, υποδούλωση ανθρώπων σε εργοδότες και εξάρτηση από αυτούς, ατονία επαγγελματικών συντεχνιών και αδυναμία στήριξης των υπαλλήλων, θάνατος συνεργατισμού. 

Στον ιδιωτικό τομέα οι εργασιακές συνθήκες έγιναν απάνθρωπες. Οι είλωτες, οι δούλοι της Σπάρτης, νεκραναστήθηκαν. Φόρεσαν τη στολή υπαλλήλων σε σύγχρονες εταιρείες. Η Ιστορία επαναλαμβάνεται σε άλλο χωροχρονικό επίπεδο, με άλλα υλικά και άλλους ανθρώπους. Η Ιστορία διδάσκει. Ποιος θα σηκώσει φωνή να αντισταθεί; Ας βάλουμε φίμωτρο στον δάσκαλο να σταματήσει να διδάσκει Ιστορία και να συγκρίνει εποχές. Ο δημοσιογράφος; Πού ήταν ο δημοσιογράφος να φωνάξει; 

Στον δημόσιο τομέα τα πράγματα στο νησί ήταν σαφώς καλύτερα. Μα θα έπαιρνε σειρά στην εξόντωση μετά τον ιδιωτικό. Δεν ήταν όλα βέβαια αγγελικά πλασμένα στο δημόσιο. Ας μη στρουθοκαμηλίζουμε… Βολεύτηκαν άνθρωποι χωρίς ιδιαίτερες  ικανότητες και δεξιότητες και άνθρωποι που δεν δικαιολογούσε το έργο τους τον μισθό τους. Μα όλο αυτό που συνέβη στο δημόσιο ήταν το καθρέφτισμα του σάπιου πολιτικού συστήματος. Ο δημοσιογράφος; Πού ήταν ο δημοσιογράφος να φωνάξει τα σκάνδαλα; Πού ήταν ο δημοσιογράφος να αποκαλύψει το σαθρό σύστημα; 

Η εύκολη λύση ήταν να τσουβαλιαστούν σε ένα σακί αδύναμων κρίκων και ανίκανων όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι. Πολιτικές επιλογές της εκτελεστικής εξουσίας έδωσαν σήμα στους δημοσιογράφους να ανοίξουν πυρ εναντίον γιατρών, νοσηλευτών, αστυνομικών, πυροσβεστών και λοιπών, και κυρίως δασκάλων και καθηγητών. Γιατί ο δημοσιογράφος δεν συνεργάστηκε με τον πολιτικό, ώστε να απομακρυνθούν μόνο εκείνοι οι αργόμισθοι και ανίκανοι δημόσιοι υπάλληλοι σε κάθε τομέα; 

Οι τελευταίοι, δηλαδή οι εκπαιδευτικοί, ήταν ακόμα πιο επικίνδυνοι. Γιατί στις τάξεις διδάσκουν στους μαθητές να ελέγχουν και να κρίνουν αυτό που τους σερβίρει καθημερινά στο πιάτο η ελεγχόμενη δημοσιογραφία. Γιατί τους προειδοποιούν στο μάθημα της Ιστορίας να μη δεχθούν στον χώρο εργασίας τους τον ρόλο του είλωτα- δουλου της Σπάρτης. Γιατί τους μαθαίνουν διαφωτισμό και τη θεωρία του κοινωνικού συμβολαίου. Ότι δηλαδή δικαιούνται οι πολίτες να αντιδράσουν και να ξεσηκωθούν, όταν αυτοί που κυβερνούν κάνουν κατάχρηση της εξουσίας που ο λαός τους έδωσε. Όταν αυτοί που κυβερνούν ζητούν να τους κλείσουν τα μικρόφωνα, για να ακούγεται μόνο η φωνή δημοσιογράφων στην υπηρεσία συμφερόντων. 

Ο δάσκαλος είναι «επικίνδυνος» γι’ αυτά που διδάσκει και αποφασίστηκε πως έπρεπε να σκοτωθεί. 

Δημοσιογράφε, μη κλέβεις τα όνειρα νέων που θέλουν να ακολουθήσουν τον επαγγελματικό σου χώρο. Γίνε λαμπρό παράδειγμα και στήριγμα στην κοινωνική ανάπτυξη. Γίνε φωτοδότης αντί να κλείνεις το φως της πρόσβασης στη γνώση και στην αλήθεια των πραγμάτων.