Guest star, γράφει ο Βαγγέλης Γέττος

Το πρόσφατο λανσάρισμα του «Σχεδίου Προώθησης της Οπτικοακουστικής βιομηχανίας» από τον Κυπριακό Οργανισμό Προώθησης Επενδύσεων (CIPA) με κορωνίδα τη διαδικτυακή πλατφόρμα «Film in Cyprus» (film.investcyprus.org.cy) εξέθρεψε δικαιολογημένα ελπίδες για την τοποθέτηση της Κύπρου στον παγκόσμιο χάρτη της παραγωγής ταινιών. Τα κίνητρα άλλωστε προς ξένους και Κύπριους παραγωγούς δεν είναι λίγα: φορολογικά κίνητρα, επιστροφές χρημάτων (cash rebate) μέχρι 35%, φορολογικές πιστώσεις και εκπτώσεις, επιστροφές ΦΠΑ επί επιλέξιμων δαπανών κ.ά.

Η δε άφιξη του εκπεσόντος αγγέλου του Hollywood, Νίκολας Κέιτζ και τα γυρίσματα της ταινίας «Jiu Jitsou» στα χωριά Μάμμαρι και Λύμπια δημιούργησε την επίσης δικαιολογημένη εντύπωση ότι το σχέδιο απέφερε γρήγορα τα πρώτα του αποτελέσματα, ασχέτως του αισθητικού επιπέδου της συγκεκριμένης παραγωγής. Γενικά, λοιπόν, το όλο αφήγημα του «Olivewood», του επίδοξου Hollywood της Κύπρου και της Μεσογείου, από επικοινωνιακής πλευράς έχει στηθεί πολύ καλά. Ωστόσο η επιθετική αυτή έφοδος για απόσπαση ενός μικρού κομματιού της παγκόσμιας κινηματογραφικής πίτας, δεν παύει να είναι μία επενδυτική διαδικασία που αμφιβάλλω -ή τουλάχιστον για να είμαι δίκαιος, δεν γνωρίζω- αν συνομιλεί με άλλες ενεργές δυνάμεις του εγχώριου σινεμά. 

Το ερώτημα, λοιπόν, που τίθεται είναι το εξής: το επενδυτικό αυτό σχέδιο θα περιοριστεί στo πλαίσιo των blockbuster ή θα στηρίξει και την εγχώρια και πιο ‘’cinephile’’ κινηματογραφική παραγωγή; Δηλαδή, π.χ., η επόμενη «Παύση» (σκην. Τώνια Μισιαλή) θα εντάσσεται στο πλαίσιο αυτό; Προσωπικά, δεν μου είναι τόσο σαφές. Αν κανείς επεξεργαστεί λίγο περισσότερο το συγκεκριμένο επενδυτικό σχέδιο, θα διαπιστώσει ότι ακολουθεί την πεπατημένη ομφαλοσκοπική κυπριακή λογική του «επενδύστε στην Κύπρο και μην ακούτε τι λένε». 

Κατά σύμπτωση, χθές το βράδυ παρακολούθησα την ταινία «The Laundromat» (Το ξέπλυμα, σκην. Steven Soderbergh), μία ταινία μεσαίου βεληνεκούς με καθηλωτικές ωστόσο ερμηνείες, κορυφαία των οποίων αυτή της αειθαλούς Meryl Streep. Το σενάριο εξερευνά την αποκάλυψη των Panama Papers με αφορμή ένα θαλάσσιο ατύχημα που κοστίζει τη ζωή στο σύζυγο της ηλικιωμένης Ellen Martin (Meryl Streep). Στην ταινία αυτή, η Κύπρος αναφέρεται εμφατικά 2 με 3 φορές ως ένας από τους πλέον προορισμούς ανεξέλεγκτου ξεπλύματος μαύρου χρήματος που προέρχεται ακόμα και από δραστηριότητες του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος. 

Όσο κι αν γνωρίζουμε τι συμβαίνει επί δεκαετίες στο μικρό πλην φιλόξενο νησί μας, το «in your face» ξεμπρόστιασμα διά στόματος Antonio Banderas και Gary Oldman, σε μουδιάζει. Με κατέκλυσε ένα συναίσθημα σαν να έχω κάνει εγώ κάποια παγαποντιά και να την αποκαλύπτουν κάποιοι τελείως άσχετοι με τη ζωή μου. Φαντάζομαι ότι κι άλλοι συμπατριώτες θα ένιωσαν το ίδιο.

Το ζήτημα όμως δεν είναι αν νιώθουμε άβολα με μία ταινία και τις αναφορές της στις παράνομες και ανήθικες ατασθαλίες που παραμένουν taboo στην Κύπρο. Το ζήτημα είναι πότε επιτέλους θα συζητήσουμε το πιο καυτό ζήτημα: Ποια είναι η αναπτυξιακή στρατηγική της χώρας; Μπροστά βιτρίνα και από πίσω μπάζα; Απαστράπτον περσικό χαλί και από κάτω ο κόπρος του Αυγεία; Γιατί δεν μπορείς να πουλάς «Κύπρο» όταν η «Κύπρος» χλευάζεται διεθνώς για το χρηματοπιστωτικό της σύστημα. Επιπλέον, το «Jiu Jitsu» δεν πιάνει μία μπροστά σε έναν Soderbergh. Είναι σαν ο ΚΟΤ να διαφημίζει παρθένες εξωτικές παραλίες και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επεμβαίνει για τη διάσωσή τους από την καταστροφική δόμηση (φανταστικό σενάριο).

Τους τελευταίους μήνες πολλά σύννεφα έχουν συγκεντρωθεί πάνω από το ηλιόλουστο νησί μας. Ίσως επιτέλους είναι η στιγμή να σταματήσουμε τη ξέφρενη, ασυνάρτητη και ασύδοτη πορεία προς ένα καινούριο γκρεμό που θα εντείνει ακόμα περισσότερο τις κοινωνικές αντιθέσεις. 

Δεν ξέρω. Ίσως να φταίει και εκείνη η σκηνή που απασχολεί εμμονικά το μυαλό μου: η τρελή πορεία του ασθενοφόρου με συνοδηγό τον Νίκολας Κέιτζ στην ταινία «Bringing Out the Dead» (σκην. Martin Scorsese). Όσοι έχουν δει την ταινία θα θυμούνται την απογείωση του ασθενοφόρου και την τρομακτική πρόσκρουσή του στο οδόστρωμα.

Γίνε κι εσύ GUEST STAR στέλνοντάς μας τις σκέψεις, τη δουλειά ή δείγμα της τέχνης σου στο [email protected]