Ανέστης Αζάς: «Η σημερινή Δημοκρατία είναι σουρεαλιστική αλλά δεν γελάμε και τόσο μαζί της»

Ανέστης Αζάς: «Η σημερινή Δημοκρατία είναι σουρεαλιστική αλλά δεν γελάμε και τόσο μαζί της»

Ο γνωστός Έλληνας σκηνοθέτης μιλά στην Avant Garde για την παράσταση «H Δημοκρατία του Μπακλαβά» που θα δούμε στις 18, 19 και 20 Μαΐου στο θέατρο Ριάλτο στη Λεμεσό

Ο σκηνοθέτης Ανέστης Αζάς υπογράφει μαζί με τους Γεράσιμο Μπέκα και Μιχάλη Πητίδη μία από τις πολυσυζητημένες θεατρικές παραστάσεις στην Ελλάδα που παρουσιάζει την ιστορία ενός ενός ελληνοτουρκικού ζευγαριού που αποφασίζει να ιδρύσει το δικό του κράτος, την Δημοκρατία του Μπακλαβά.

Ποια θα λέγατε πως υπήρξε η σπίθα, η αφορμή, ίσως, για να γεννηθεί η ιδέα για τη «Δημοκρατία του Μπακλαβά»;

Αρχικά υπήρξε μία πρόταση από την διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, Κατερίνα Ευαγγελάτου, για μία νέα παράσταση στο αφιέρωμα που διοργανώθηκε το καλοκαίρι του 2021 για την επέτειο των διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Ακολούθησε μια μεγάλη περίοδος «ψαξίματος» και μελέτης, ωστόσο μου έγινε γρήγορα σαφές ότι ήθελα να ξεφύγω θεματικά από το ιστορικό πλαίσιο. Με είχε απασχολήσει τότε και το φαινόμενο των ψηφιακών κρατών, κοινότητες που υπάρχουν μόνο στο ίντερνετ. Κάποια στιγμή ήρθε η ιδέα γι’ αυτό το πρωτότυπο έργο μυθοπλασίας, σε μια φόρμα όμως που μας είναι οικεία από το θέατρο της τεκμηρίωσης, ή θέατρο-ντοκιμαντέρ. Ξεκινήσαμε, μαζί με τον συνεργάτη μου Μιχάλη Πητίδη, να το γράφουμε εν είδη διηγήματος. Παράλληλα ζήτησα τη συνδρομή του Γεράσιμου Μπέκα, ενός πολύ ταλαντούχου θεατρικού συγγραφέα που ζει στη Γερμανία και εκτιμώ ιδιαίτερα το χιούμορ του. Οι πρόβες κράτησαν περίπου 2 μήνες, η παράσταση έκανε πρεμιέρα στις 26.07.2021 και είχε πολύ καλή αποδοχή από το φεστιβαλικό κοινό και τους κριτικούς. Το χειμώνα που ακολούθησε παίξαμε την παράσταση στο ΑΜΦΙ- ΘΕΑΤΡΟ στην Πλάκα όπου ένα ευρύτερο κοινό αγκάλιασε την παράσταση με απανωτά sold out. Από φθινόπωρο του ’22 έχει ξεκινήσει περιοδεία σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις και είμαστε πολύ χαρούμενοι που ο επόμενος σταθμός μας είναι το θέατρο Ριάλτο στη Λεμεσό.

Τι ακριβώς είναι η Δημοκρατία του Μπακλαβά;

Είναι ένα παραμύθι που όμως το αφηγούμαστε στη σκηνή σαν να επρόκειτο για αληθινή ιστορία, σαν να ήταν ντοκιμαντέρ δηλαδή. Το έργο αφηγείται την ιστορία ενός μεικτού, ελληνοτουρκικού ζευγαριού, 2 νέων ανθρώπων που έρχονται στην Ελλάδα, από μια ουδέτερη χώρα της Δύσης, για να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα. Γρήγορα όμως βρίσκονται αντιμέτωποι με ρατσισμό και στερεότυπα, και ως αντίδραση ιδρύουν ένα δικό τους ανεξάρτητο κράτος, ξεκινώντας από το μπακλαβατζίδικο τους στο Μεσολόγγι. Το κράτος αυτό στην αρχή υπάρχει μόνο στο ίντερνετ, σύντομα όμως, καθώς το ζευγάρι διαθέτει μεγάλο κεφάλαιο, χάρη στην επιχείρηση τους, αλλά και ένα κρυπτονόμισμα που έχουν φτιάξει, καταφέρνουν να αγοράσουν ένα νησί σε μια online δημοπρασία του Ελληνικού κράτους. Μετακομίζουν εκεί και δέχονται πολλούς υποστηρικτές από όλον τον κόσμο, μέχρι που ένα απρόβλεπτο γεγονός θα οδηγήσει  τα πράγματα εκτός ελέγχου. 

7

Διαβάζουμε στο δελτίο Τύπου ότι πρόκειται για μία σουρεαλιστική κωμωδία. Πού σταματάει ο σουρεαλισμός και πού ξεκινά η πραγματικότητα που υποβόσκει μέσα σε όλο το έργο. 

Ξεκινάμε από καταστάσεις που θα μπορούσαν να συμβούν στον πραγματικό κόσμο, αλλά επειδή κάνουμε θέατρο, τις διογκώνουμε μέχρι που γίνονται σουρεαλιστικές ή παράλογες και αστείες. Για παράδειγμα το επεισόδιο με το σχολικό εκφοβισμό είναι κάτι που προέρχεται από την έρευνα που κάναμε όταν γράφαμε το έργο, με συνεντεύξεις σε υπαρκτά ελληνοτουρκικά ζευγάρια. Είναι κάτι που συμβαίνει καμιά φορά στα παιδιά μεταναστών ή μεικτών οικογενειών, αλλά οι διαστάσεις που παίρνει στο έργο είναι τεράστιες.  

Μετά από τόσες παραστάσεις έχοντας πλέον βιώσει το έργο μπροστά στο κοινό τι είναι εκείνο που θα λέγατε ότι αφήνει στον θεατρό φεύγοντας; 

Βλέποντας τις αντιδράσεις του κοινού, νομίζω ότι γελάνε και ταυτόχρονα συγκινούνται πολύ με την ιστορία.  

7

Δημιουργώντας αυτό το έργο τι ήταν εκείνο που σας προβλημάτισε περισσότερο; 

Ήταν μια πολύ όμορφη και δημιουργική διαδικασία, στην οποία οι ηθοποιοί μας έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους και πολλές ιδέες για την ανάπτυξη του έργου και τους οφείλω ένα τεράστιο ευχαριστώ. Μας απασχόλησαν στις πρόβες όλα τα ζητήματα που τίθενται στο έργο: ο κοινωνικός ρατσισμός, ο εθνικισμός και η αντιπαλότητα, η αναγκαιότητα της συλλογικής δράσης, η ιδέα της επανάστασης, η ουτοπία.

Η «Δημοκρατία του Μπακλαβά» που δημιουργούν αυτοί οι άνθρωποι στο Μεσολόγγι τι χαρακτηριστικά έχει και ποιες φιλοδοξίες; 

Η οικονομία της βασίζεται στην παραγωγή του μπακλαβά και σε ένα κρυπτονόμισμα που έχουν φτιάξει και τους αποφέρει μεγάλα κέρδη. Φιλοδοξία τους είναι να δημιουργήσουν μια οικονομικά ανθηρή κοινότητα που θα βασίζεται στον αλληλοσεβασμό και την ισοτιμία. Όμως κι εκεί υπάρχουν προβλήματα. Κάθε λογής χαρακτήρες εμφανίζονται που θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν προς ιδίον όφελος το ρομαντικό όνειρο των ιδρυτών της. 

Ένα ψευδοκράτος δημιουργήθηκε και στην Κύπρο από το 1983, μερικά χρόνια μέτα την τουρκική εισβολή; Είχατε υπόψην σας αυτή την συνθήκη γράφοντας το συγκεκριμένο έργο; 

Γνωρίζω ότι υπάρχει στην Κύπρο το ψευδοκράτος της ΤΔΒΚ, αλλά δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι θα μπορούσε κάποιος να το συνδέσει συνειρμικά με τη «Δημοκρατία του Μπακλαβά». Η παράσταση δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το Κυπριακό Ζήτημα.  

H σημερινή Δημοκρατία θεωρείται πως είναι σουρεαλιστική;  

Σίγουρα, αλλά δυστυχώς δεν γελάμε τόσο.

Τελικά ο μπακλαβάς είναι ελληνικός ή τουρκικός; 

Νομίζω ότι ο μπακλαβάς ξεκίνησε από την Περσία, αλλά είναι ένα γλυκό που και εμείς θεωρούμε ελληνικό, και οι Τούρκοι δικό τους, οπότε μας θυμίζει κάτι που μας συνδέει και όχι αυτά που μας χωρίζουν. 

7

Σύλληψη – Σκηνοθεσία: Ανέστης Αζάς

Κείμενο: Γεράσιμος Μπέκας, Μιχάλης Πητίδης, Ανέστης Αζάς

Βοηθός σκηνοθέτη- Δραματουργική Συνεργασία: Μιχάλης Πητίδης, Σκηνογραφία: Ελένη Στρούλια, Συνεργασία στησκηνογραφία: Ζαΐρα Φαληρέα, Προσαρμογή Σκηνικών για το Αμφιθέατρο:David Negrin, Γεώργιος Κολιός, Κοστούμια: Βασιλεία Ροζάνα, Φώτα: Ελίζα Αλεξανδροπούλου, Προσαρμογή φωτισμών για το Αμφιθέατρο: Δήμητρα Αλουτζανίδου, Μουσική: Παναγιώτης Μανουηλίδης, Χορογραφία: Ζωή Χατζηαντωνίου, Βίντεο: Δημήτρης Ζάχος, Φωτογραφίες Παράστασης: Πηνελόπη Γερασίμου, Διεύθυνση Παραγωγής: Κωστής Παναγιωτόπουλος

Ηθοποιοί: Cem Yigit Üzümoglu, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Γιώργος Κατσής, Gary Salomo

Παραστάσεις: 

Πέμπτη , Παρασκευή και Σάββατο 18, 19 και 20 Μαΐου, 21:00, Θέατρο Ριάλτο, Λεμεσός. 

Τιμή: €18/12

E-ticket: ΕΔΩ ή Ταμείο θεάτρου: 77 77 77 45 (Δευτέρα – Παρασκευή 10:00 -15:00)

Loader