Κείμενο της Melissa Hekkers / Φωτογραφία: Melissa Chedid

Είναι νωρίς το πρωί, καθώς πηγαίνω σε ένα από τα παλαιότερα και πιο καταρρακωμένα ξενοδοχεία στην παλιάς πόλης της Λευκωσίας, για να συναντήσω την Άννα, ένα από τα μέλη των είκοσι και πλέον οικογενειών από το Ιράκ που φιλοξενούνται προσωρινά εκεί. Το Κέντρο Υποδοχής Αιτητών Πολιτικού Ασύλου της Κοφίνου παραμένει γεμάτο. Αδυνατώντας να βρουν διαμονή, οι οικογένειες των αιτητών ασύλου και τα παιδιά τους, παραμένουν προσωρινά εκεί. Απελπισμένοι, αναγνωρίζουν ότι έχουν καλύτερη μοίρα από τους όσους δεν έχουν παιδιά, πολλοί εκ των οποίων παραμένουν άστεγοι.

Καθώς περιμένω την Άννα σε έναν από τους πεζόδρομους της Λαϊκής Γειτονιάς, είμαι περιτριγυρισμένη από γάτες και παιδιά που έχουν μετατρέψει το δρόμο σε παιδική χαρά, καθώς οι γονείς τούς τους επιβλέπουν από μακριά. Το σκηνικό μου φαίνεται περίεργα παγκόσμιο. Λίγα στοιχεία δείχνουν τοπικά, εκτός από μια κυπριακή ταβέρνα, όπου σερβιτόροι γυαλίζουν μαχαιροπίρουνα και ένα κατάστημα αναμνηστικών δώρων στη γωνία του δρόμου

Η Άννα βγαίνει από την είσοδο του ξενοδοχείου με τον σύζυγό της που κρατά την κόρη τους στην αγκαλιά του. Ο γιος της Άννας στέκεται διακριτικά πίσω τους. Χαιρετίζουμε η μια την άλλη σιωπηλά. Η Άννα κάνει νεύμα στον σύζυγό της και μας οδηγεί προς το δωμάτιο του ξενοδοχείου όπου περνάμε την επόμενη ώρα μιλώντας για την ιστορία της οικογένειάς της.

Αρχίζουμε τη συζήτησή μας με τις διαμαρτυρίες που είχαν πραγματοποιήσει οι οικογένειες που διαμένουν προσωρινά στο ξενοδοχείο της παλιάς πόλης έξω από το Υπουργείο Εργασίας και το Προεδρικό Μέγαρο πριν από μερικές εβδομάδες. Δεν κατάφεραν να μιλήσουν με οποιονδήποτε στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Αυτό που θέλουν είναι να ευαισθητοποιήσουν για την ανεπάρκειά τους να βρουν σπίτι, εργασία και το γεγονός ότι τα παιδιά τους δεν μπορούν να πηγαίνουν σχολείο. Οι συνθήκες στο Κέντρο Υποδοχής Κοφίνου στη Λάρνακα πρέπει να είναι καλύτερες από αυτο που βιώνουν.

«Βρισκόμαστε εδώ για περισσότερο από τρεις μήνες και μέχρι σήμερα δε βρέθηκε κάποια λύση. Είμαστε άστεγοι, χωρίς χρήματα, χωρίς τη δυνατότητα να μαγειρέψουμε για τα παιδιά μας», λέει η Άννα καθώς κάθεται στην άκρη ενός κρεβατιού από τα τρία που είναι στριμωγμένα στο μικρό δωμάτιο του ξενοδοχείου.

Η οικογένεια της Άννας είναι μια από τις οικογένειες που είχαν κατασκηνώσει στο πάρκο της Ειρήνης, αρχές του καλοκαιριού όταν έφθασαν για πρώτη φορά στην Κύπρο και αυτό επειδή δεν είχε βρεθεί κανένας χώρος φιλοξενείας

«Έχουμε μείνει πολλές φορές σε αντίσκηνα, ψάχνουμε για ένα σπίτι. Πήγαμε στη Λάρνακα, πήγαμε σε χωριά γύρω από τη Λευκωσία, ακόμα και στο bazaraki.com», εξηγεί η Άννα. "Λέμε ότι είμαστε πρόσφυγες και ότι θα πληρώσει το Γραφείο Ευημερίας, αλλά ο κόσμος δεν είναι έτοιμος να δώσει το σπίτι του σε πρόσφυγες, δεν είναι έτοιμοι να συνεργαστούν με την κυβέρνηση», συνεχίζει η Άννα, άναυδη με την κατάσταση.

«Η κυβέρνηση μας πιέζει να βρούμε σπίτι, αλλά με 200 ευρώ το μήνα πως μπορεί να βρεθεί σπίτι; Έχουμε πρόβλημα και με τα κουπόνια φαγητού γιατί δεν έχουμε κουζίνα για να μαγειρέψουμε. Αγοράζουμε μόνο φρούτα και τυρί... Μας δίνουν φαγητό οι γείτονες. Νιώθω ντροπή, αλλά τι άλλο μπορώ να κάνω;» με ρωτάει η Άννα.

Φεύγοντας το Ιράκ Η Άννα έφυγε απο το Ιράκ από φόβο για τη ζωή της. Στην ηλικία των 14 χρονών αναγκάστηκε να παντρευτεί τον ξαδέλφό της, γιο του αδελφού του πατέρα της. Και αυτό, λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Στο Ιράκ, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι και τρανσέξουαλ (LGBT) υπόκεινται σε βαριά διάκριση. Η ομοφυλοφιλία είναι νόμιμη από το 2003, ωστόσο στο Ιράκ τα ΛΟΑΤ άτομα δεν έχουν καμία νομική προστασία κατά της διάκρισης και συχνά πέφτουν θύματα της δράσης ομάδων πολιτοφυλακής, εκτελέσεις και φόνων τιμής.

«Η οικογένειά μου ήθελε να επικαλύψει το γεγονός ότι ήταν ομοφυλόφιλος με το να τον παντρευτώ», ομολογεί η Άννα.

«Δεν ήξερα ότι ήταν γκέι... Όταν συνειδητοποίησα ότι έφερνε άντρες στο σπίτι, άρχισε να με χτυπάει. Όταν είπα στην οικογένειά μου ότι δεν ήθελα να είμαι μαζί του, με χτύπησαν και αυτοί. Όταν ο σύζυγός μου ανακάλυψε ότι ήξερα ότι ήταν ομοφυλόφιλος η κατάσταση χειροτέρεψε.»

Η Άννα πήγε στην αστυνομία, όπου δε βρήκε ούτε εκεί στήριξη και αυτό γιατί η οικογένειά της είχε χρηματίσει την αστυνομία για να απορρίψει τις αξιώσεις της. «Κανείς δεν μπορούσε να με βοηθήσει», προσθέτει, καθώς μιλάει για τον γιο που απόκτησε μέσω αυτού του (πρώτου) γάμου.

Μετά από πολλά χρόνια καταπίεσης, η Άννα συναντήσε τον δεύτερο σύζυγό της, με τον οποίο έχει αποκτήσει μια μικρή κόρη. Ήταν μετά από απειλές κατά της ζωή της -γιατί επανειλημμένα η Άννα πήγαινε στην αστυνομία- που ο μέλλων σύζυγός της προσπάθησε να την προστατεύσει. Η οικογένεια της Άννας τον πυροβολήσε και αυτό το γεγονός έγινε η αιτία που τους έκανε να αποφασίσουν να εγκαταλείψουν το Ιράκ.

Η Άννα μου λέει για τη βασανιστική δοκιμασία που πέρασε η οικογένειά της στην προσπαθειά της να διασχίσει τα τουρκικά και ελληνικά σύνορα με την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον στην Ευρώπη. Η οικογένεια καθόλη τη διάρκεια της πορεία της, έπεσε θύμα εκμετάλλευσης από κυβερνητικούς και μη παράγοντες. Ταξίδεψαν κάτω από επικίνδυνες συνθήκες, για ώρες μέσα σε φορτηγό κατάψυξης. Η Άννα κρατήθηκε στη φυλακή πολλές φορές, μια εκ των οποίων, παρολίγο να γεννήσει την κόρη της.

«Κάθε μέρα έχω αυτό τον πόνο στην καρδιά μου. Δε θέλω μεγάλα πράγματα, θέλω να ζήσω κανονικά όπως όλοι οι άλλοι. Δεν έχω δει ευτυχία στη ζωή μου. Δεν έχω απολαύσει τη ζωή», μου λέει με μάτια γεμάτα δάκρυα.

«Η Κύπρος είναι πολύ ωραία, οι άνθρωποι θέλουν να μας βοηθήσουν. Όταν βρισκόμασταν στο πάρκο μας έφεραν φαγητό, μπισκότα και πάννες για την κόρη μου. Οι αστυνομικοί ήταν πολύ στεναχωρημένοι για την κατάστασή μας, δεν τους άρεσε ότι είμασταν έτσι. Αλλά ίσως δεν μπορούν να κάνουν κάτι περισσότερο για τους πρόσφυγες. Ίσως υπάρχει ένα όριο... Θέλω μόνο να σωθεί η ζωή των παιδιών μου. Θέλω να στείλω τον γιο μου στο σχολείο και να τον κάνω καλό άνθρωπο, να μην γίνει σαν τον πατέρα του. Αυτό είναι μόνο μια σταγόνα από τη ζωή μου. Εχω δει στη ζωη μου πράγματα που δεν μπορείς να φανταστείς.»

Eυχαριστούμε θερμά τη Caritas για τη συνεργασία με την AVANT GARDE και τη δημοσίευση των συνεντεύξεων.