Σημαίες και σύμβολα, ήχοι θρησκευτικοί και ήχοι της πόλης. Κτίρια ανακαινισμένα και κτίρια που ξέμειναν με τους γαιόσακους να λειτουργούν ως χώρος ανάπαυσης κάκτων και παχύφυτων. Παραδίπλα, ανθισμένες τζακαράντες. Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό βρήκε το χώρο του, στην ταράτσα του Home for Cooperation, ένα δρώμενο εξαιρετικό από κάθε άποψη. Το έργο “Περιμένοντας τον Γκοντό”, από το Θέατρο Αντίλογος και σε σκηνοθεσία Κώστα Σιλβέστρου, τοποθέτησε τους Γιώργο Κυριάκου και İzel Seylani στη θέση ολονών μας. 

Με τον Κυριάκου, στην πρώτη μας αυτή συνέντευξη, πολυλογήσαμε για διάφορα. “Ξέροντας και τους δυο σας ή που θα αγαπηθείτε ή που θα τσακωθείτε”, με προειδοποίησε ένας κοινός φίλος πριν τον συναντήσω. Φεύγοντας από την περιοχή του Λήδρα Πάλας, χωρίς να έχω τσακωθεί με κανένα, κουβαλούσα μαζί μου προτεινόμενους τίτλους βιβλίων και ντοκιμαντέρ. Μαζί και την ατάκα "Αυτό που ζούμε είναι παραλογισμός". 

---

Συνέντευξη στην Ιωάννα Χριστοδούλου 

Φωτογραφίες: Χρίστος Αβρααμίδης 

---

Επιβάλλεται πλέον η ερώτηση, πώς νιώθεις αυτή την περίεργη περίοδο; 

Νιώθω τυχερός. Δεν άφησα την όλη κατάσταση με την πανδημία να με ρίξει. Στο πρώτο λόκνταουν είχα ετοιμάσει ένα stand up special που πήγε πολύ καλά, έτρεχε παράλληλα το "Πράγματα δικά μου, αληθινά" μέχρι τον Δεκέμβριο, έπειτα ήρθε το "Out of Necessity" και ακολούθησε το "Περιμένοντας τον Γκοντό". Γενικότερα νιώθω ευλογημένος γιατί, πλέον, μου δίνεται η ευκαιρία να δουλεύω όλο και περισσότερο πάνω σε αντικείμενα που με εκφράζουν τόσο ιδεολογικά όσο και καλλιτεχνικά. 

Το «Περιμένοντας τον Γκοντό» να υποθέσω ότι εμπίπτει σ’ αυτή την κατηγορία; 

Οπωσδήποτε. Ο σκηνοθέτης Κώστας Σιλβέστρος κουβαλά την ιδέα αυτή εδώ και καιρό. Το κυνηγούσε χρόνια να ανεβάσει αυτό το έργο, γι’ αυτό ενθουσιάστηκα όταν μου είπε ότι θα προχωρήσει και χάρηκα όταν με κάλεσε. Θεωρώ ότι η σύλληψη του Κώστα είναι απίστευτη και ο ίδιος είναι ένας καλλιτέχνης-χρήσιμος για τον τόπο του. Είναι ευλογία αυτό που συμβαίνει με την συγκεκριμένη παράσταση. Προσωπικά, νιώθω εμπιστοσύνη όταν είμαι πάνω σ’ αυτή τη σκηνή. Έχω εμπιστοσύνη στον Κώστα, εμπιστοσύνη στον συμπρωταγωνιστή μου, İzel Seylani, εμπιστοσύνη σ’ αυτό το έργο που είμαι έτοιμος να υπερασπιστώ ιδεολογικά μέχρι θανάτου. 

Μια ολόκληρη κοινότητα ανθρώπων ζει δίπλα μας, παρόλα αυτά, γιορτάζουμε και ερωτευόμαστε σαν σε παράλληλα σύμπαντα. Αυτό που ζούμε είναι παραλογισμός.

Προϋπήρχε η γνωριμία με τον İzel; 

Όχι και με ενοχλεί αυτό. Ξέρεις, υπάρχει μία βιωματική απόσταση απ’ τους τουρκοκύπριους και όσους ζούμε στη Λεμεσό. Ίσως για τους Λευκωσιάτες, πόσω μάλλον αυτούς που μένουν στο κέντρο, να είναι πιο εύκολο να αναπτύξουν σχέσεις με την άλλη κοινότητα. Η γεωγραφία του τόπου ίσως να μη βοήθησε στη δική μου περίπτωση αφού τουρκοκύπριους γνώρισα μόνο μέσα από επαγγελματικές και καλλιτεχνικές δράσεις. Στην παράσταση αυτή απέκτησα ένα φίλο που μακάρι να τον γνώριζα νωρίτερα στη ζωή μου. Είμαστε δύο άνθρωποι που γεννήθηκαν τόσο κοντά και τόσο μακριά. Μια ολόκληρη κοινότητα ανθρώπων ζει δίπλα μας, παρόλα αυτά, γιορτάζουμε και ερωτευόμαστε σαν σε παράλληλα σύμπαντα. Είναι παράλογο. Αυτό που ζούμε είναι παραλογισμός. 

Το παρατηρείς πολιτικά ή κοινωνικά όλο αυτό; 

Πρωτίστως κοινωνικά. Αυτός που δεν το βλέπει κοινωνικά, περιορίζει την οπτική του. Η πολιτική μου θέση είναι ότι πρόκειται για ένα πρωτίστως κοινωνικό θέμα, η συνύπαρξη των δύο κοινοτήτων. Το πρόβλημα για να λυθεί πρέπει να περάσει πρώτα από την κοινωνία. 

Με τον İzel είναι ξεκάθαρο ότι δέσατε επί σκηνής. Φαίνεται. Ήταν αναμενόμενο; Κλειδώνει το καλό κλίμα όταν είναι δύο οι ηθοποιοί; 

Καθόλου αναμενόμενο και μη σου πω ότι σε τέτοιου τύπου ρόλους μάλλον μαχαίρια είναι πιθανότερο να βγουν. Με τον Ιζέλ δεν συνέβει αυτό γιατί όταν στέκομαι απέναντί του νιώθω ότι έχω βρει τον εαυτό μου σε τουρκοκύπριο. Του το ‘πα κιόλας. Λειτουργούμε με πανομοιότυπο τρόπο και, αν μας πιάσεις στα σημεία, εντοπίζεις πολλά κοινά. Επιπλέον εκείνος, όπως κι εγώ, νιώθει αυτάρκης και πέραν του θεάτρου, με τις παραστάσεις του Καραγκιόζη που δίνει. Εγώ το βιώνω με το stand up. Έχουμε κι δυο την ανάγκη να υπάρχουμε ως καλλιτέχνες και μόνοι μας. 

Γιατί είχες αυτή την ανάγκη; 

Διότι ποτέ δεν μπόρεσα να φανταστώ την πορεία μου να εξαρτάται αποκλειστικά από τα μαγειρέματα των άλλων. Θέλησα την ιδιοκτησία της πορείας μου και δημιούργησα ευκαιρίες στον εαυτό μου, έτσι ώστε να κάνω και πράγματα που άλλοι, ενδεχομένως, να μην μου δώσουν. 

Αν ρωτήσεις τη μάνα μου, θα σου πει ότι ήμουν ο “Γιατί;”. Ο Γιώργος ο “Γιατί;”.

Ένιωσες ποτέ αδικημένος από ρόλους που σου δόθηκαν; 

Κοίτα, τα πρώτα χρόνια είναι γεγονός ότι ήμουν αυτό που λέμε typecasted. Συνυφασμένο με την ιστορία του θεάτρου αυτό κι εγώ έπρεπε μονίμως να υποδύομαι τον στρέιτ ψηλό λεβέντη, λόγω του προσώπου και του σωματότυπου μου. Αυτή είναι μία καπιταλιστική κατηγοριοποίηση, μία ταμπελοποίηση ουσιαστικά, των ηθοποιών και προσωπικά ούτε μου αρέσει ούτε με εκφράζει. Μου είχαν δοθεί αρκετοί στερεοτυπικοί ρόλοι επειδή... είμαι έτσι. 

Αλλάζουν τα πράγματα στην πορεία για έναν καλλιτέχνη; 

Είναι στο χέρι του καθενός να διεκδικήσει ή να προτείνει. Εγώ προσπάθησα να φύγω από αυτό το κουτί. Με το "Εταίρος" του 2018 έγινε η αρχή, ακολούθησε η συνεργασία μου με την Μαρία Βαρνακίδου, ο κωμικός ρόλος που μου έδωσε ο Κώστας Σιλβέστρος κι έπειτα ο trans ρόλος που μου έδωσε η Μαρία Κυριάκου. Ακολούθησαν κι άλλα. Αυτά μ’ αρέσουν και θέλω πλέον να είμαι κομμάτι παραστάσεων που μου μιλούν. 

Είσαι απ’ τους ηθοποιούς που είναι χωμένοι σε έργα και ρόλους; 

Καθόλου. Διαβάζω φιλοσοφία και επιστήμη, παρακολουθώ ντοκιμαντέρ και ταινίες. Ούτε ξυπνώ ούτε κοιμάμαι με το θέατρο. Όμως, το θέατρο, είναι ο χώρος όπου όλες μου οι προσλαμβάνουσες και οι ανησυχίες έρχονται να πάρουν σάρκα και οστά. Ο καθένας έρχεται να φέρει στο τραπέζι κάτι κι εγώ συνειδητά διάλεξα να μην φέρνω στο τραπέζι ευρεία γνώση θεατρικών έργων. Στο τραπέζι εγώ θα πάρω τις γνώσεις μου περί φιλοσοφικών ζητημάτων και διαφορετικών σχολών σκέψης, περί θεωρίας και πρακτικής. Αυτές είναι οι ανάγκες που επιθυμώ να καλύπτω και αυτές μπορώ να προσφέρω.  

Από πού πηγάζουν αυτές οι ανάγκες; 

Ξέρω; Δεν ξέρω. Αν ρωτήσεις βέβαια τη μάνα μου, θα σου πει ότι ήμουν ο “Γιατί;”. Ο Γιώργος ο “Γιατί;”. Μικρός ήμουν κοντοπάχουλος, με τα μαλλάκια μου και το καπελάκι μου. Ένας απ’ τους τρόπους που απέκτησα κοινωνική πίστωση ήταν το… μπλα μπλα. Και τα “Γιατί;”.  

Καλός ηθοποιός είναι αυτός που βρίσκεται πάνω στη σκηνή και… ανθρωπίζει

 

Με το ίδιο “γιατί;” αντιμετωπίζεις τους ρόλους σου; 

Όχι. Κι αυτό διότι πλέον ξέρω ότι το θέατρο δεν είναι τα έργα, οι φιλοσοφίες και οι πρόζες. Το θέατρο είναι η ζωή. Το act και το behaving. Δεν χωράνε “γιατί;” σε ρόλους. Στη σκηνή κάποιος πρέπει να διατηρεί την φυσικότητα και την ζωτικότητά του. Να εξακολουθεί να νιώθει, να αναπνέει, να έχει φαγούρα.  

Νόμιζα ότι αυτά είναι δεδομένα. 

Καθόλου δεδομένα δεν είναι. Πολλοί καλλιτέχνες βγαίνουν στη σκηνή και είναι σάμπως και σταματούν οι σωματικές τους λειτουργίες. 

Δεν γίνεται να ψάχνεις την αλήθεια και να πιστεύεις ότι ένας τρόπος υπάρχει να την βρεις. Ή ότι υπάρχει μία αλήθεια.

 

Ποιον χαρακτηρίζεις “καλό ηθοποιό”; 

Αυτόν που βρίσκεται πάνω στην σκηνή και… ανθρωπίζει. Που μετατρέπει σε ρήμα αυτό που είναι ο άνθρωπος στην πραγματικότητα, μέσα από μια διόπτρα. Για μένα η καλύτερη καλλιτεχνική προσέγγιση είναι τα view points. 

Για εμάς τους απέξω, τι είναι τα view points; 

Πρόκειται για κώδικες κίνησης που δημιουργούν κίνηση. Είναι κάποιες οπτικές γωνίες μέσα απ’ τις οποίες μπορείς να δεις την κίνηση επί σκηνής για να δημιουργήσεις κίνηση και διάδραση επί σκηνής. Ακόμα και στην πρόβα δημιουργούνται παραστατικές διαδικασίες. Φράκταλ γεωμετρία. Πιάνεις το σχήμα, κινείσε στο χώρο, εξερευνάς το σχήμα. Διάρκεια, ταχύτητα, σχήμα, επανάληψη. Έτσι δημιουργούνται οι χαρακτήρες. Πρόκειται, βέβαια, για μια μέθοδο. 

---

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Σύμης εντός των τειχών

---

Ok, όταν πρέπει να κλάψεις για παράδειγμα, τι θα σκεφτείς; 

Θα κλάψεις σκεπτόμενος ότι το κλάμα είναι κάτι που συμβαίνει στο σώμα σου. Υπάρχει ψυχολογία αλλά όχι με την φροϋδική έννοια. Δεν υπάρχει αιτιοκρατία σ’ αυτή τη μέθοδο. Στο θέατρο δεν μας ενδιαφέρει η αιτιοκρατία. Δεν μας νοιάζει γιατί κάνουμε κάτι. Η κβαντική φυσική, για παράδειγμα, είναι η απόλυτη απόδειξη ότι δεν χρειάζεται να τα ξέρουμε όλα. Έχεις ένα εργαλείο το οποίο λειτουργεί, μπορεί να μην καταλαβαίνεις γιατί λειτουργεί αλλά λειτουργεί. 

Μου φαίνεται ότι έχει μια αθωότητα και μια παιδικότητα όλο αυτό, όπως το εξηγείς. 

Ωραία. Ας κρατήσουμε αυτή τη παιδικότητα η οποία και δεν μπορεί παρά να είναι ζωτική. Αυτή θέλουμε επί σκηνής. Ξέρεις, ο θεατής έχει ανάγκη την γραμμική αφήγηση, έχει ανάγκη να εντοπίσει το νόημα. Άρα, εγώ ως ηθοποιός γιατί να πρέπει να δημιουργήσω, να ερμηνεύσω και να επικοινωνήσω το νόημα; Δεν υπάρχει λόγος. I act. Αυτή είναι η δουλειά μου. Και αφήνω στον θεατή να νοηματίσει αυτό που βλέπει όπως θέλει. 

Δεν υπάρχει ένας τρόπος δηλαδή. 

Αυτό μας το μαθαίνουν στις σχολές υποκριτικής και το βρίσκω λάθος. Δεν γίνεται να παρασυρόμαστε στη φιλοσοφία του “ενός τρόπου” που πρέπει ο ηθοποιός να τον βρει. Δεν γίνεται να ψάχνεις την αλήθεια και να πιστεύεις ότι ένας τρόπος υπάρχει να την βρεις. Ή ότι υπάρχει μία αλήθεια. Όπως το αντιλαμβάνομαι, υπάρχει ένα εύρος ορθότητας. Η ορθότητα είναι κύμα γιατί οι αλήθειες είναι πολλές. Είναι συνυπάρχουσες, είναι ταυτόσημες, είναι αλληλοαντικρουόμενες. Είναι τα πάντα μαζί. 

Ως ηθοποιό, πού σε αφήνει αυτό; 

Όταν έχω να πω μια ατάκα επιδιώκω να επικοινωνήσω με το εύρος της αλήθειας της. Ακόμα και με τις αντιφάσεις της. 

Γιατί δουλεύεις μ’ αυτή τη μέθοδο;  

Διότι κατάλαβα ότι έτσι είναι πιο λειτουργικό το θέατρο. 

Για ποιον; 

Και για τον θεατή και για μένα. Γιατί όταν βλέπω έναν ηθοποιό να παλεύει να βρει κάτι, πλέον σταματώ να παρακολουθώ το έργο. Όταν βλέπω έναν ηθοποιό να μάχεται να βρει την αλήθεια και την κρίνει, ή να λέει “δεν έκανα αυτό που ήθελα σήμερα”, το μόνο που βλέπω είναι μια αυτοαναφορική διαδικασία. Βαριέμαι πολύ να βλέπω κόσμο να χτυπιέται στη σκηνή ή να προσπαθεί να ελέγξει τη νοηματοδότηση. Ή καλύτερα, εγώ δεν θέλω να κάνω νοηματοδότηση. Θα το αφήνω πάνω σου, στον θεατή. Η δουλειά μου είναι να ανοίγομαι και να δίνω εξουσία στον θεατή. Να ανοίγω την ευαισθησία και την ενσυνείδησή μου. Αν μου έρθει και θέλω να κλάψω, θα κλάψω. Αν όχι, δεν θα κλάψω. 

Κι αν ο σκηνοθέτης σου θέλει διαφορετικά;  

Θα ακολουθήσω την οδηγία αλλά πρέπει να σου πω ότι αρχίσαμε να φεύγουμε από εκείνες τις σκηνοθεσίες πλέον. Ή καλύτερα οι συνεργασίες που αποδέχομαι φεύγουν από εκείνες τις σκηνοθεσίες. Το θεωρώ βίαιο να πεις του ηθοποιού ότι πρέπει να κλάψει. Δεν υφίσταται αυτό. Ο ηθοποιός πρέπει να περάσει από ένα συναίσθημα. Ποια θα είναι η σωματική του αντίδραση, είναι άλλο πράμα. Δεν χρειάζεται, για παράδειγμα, να κλάψει για να νιώσει ο θεατής το νόημα και να συγκινηθούν τα πλήθη. Αυτό είναι παλαιακό. 

Έχεις έγνοια το κοινό στις παραστάσεις;  

Συνέχεια. Και το stand up οφείλω να σου πω ότι με βοήθησε σ’ αυτό. Προσπαθώ να αφουγκράζομαι το κοινό και τις πληροφορίες του σε πραγματικό χρόνο. Αυτό που σου δίνει ο κόσμος πρέπει να το μετατρέπεις σε γεγονός, σε δρώμενο, σε στιγμή. Στιγμή σημαίνουσα. 

Έχεις άγχος πριν από μια παράσταση ή ένα γύρισμα; 

Αγχούδιν θα το ονομάσω. Νιώθω κάτι πολύ στιγμιαίο, τύπου “φορώ σώβρακό ή δεν φορώ; Κρατώ τα κλειδιά μου ή τα άφησα κάπου;”. Τέτοιο είναι το άγχος μου. Πιο παλιά ήταν συνολικό και σωματικό, κυτταρικό θα έλεγα. Πλέον θεωρώ ότι το άγχος είναι χάσιμο χρόνου. 

Ωστόσο, ανησυχίες στην ζωή φαίνεται πως έχεις. 

Ναι έχω αλλά δεν τις βιώνω ως συναισθηματικές. Τι να πω, μπορεί γι’ αυτό να έχω και παλινδρόμηση. Συνηθίζω να εκλογικεύω τις ανησυχίες μου και να τις καταπίνω. Ωστόσο, δεν τις χωνεύω. Νομίζω έχω πείσει με κάποιο τρόπο τον εαυτό μου ότι δεν δικαιούται να έχει άγχος, δεν ξέρω. Ίσως γι’ αυτό μπορεί να μου βγαίνει σωματικά καμιά φορά. Στο θέατρο αν μου τύχει αυτό, σκέφτομαι την εμπιστοσύνη που έχω σ’ αυτό που όλοι επιλέξαμε να κάνουμε.   

Δεν υπάρχει η έννοια του εαυτού ως κάτι στατικό. Οπότε… συνεχίζουμε να παίζουμε.

 

Προχθές διάβαζα μια συνέντευξη που είχε παραχωρήσει ο Μινωτής το ‘77. Είχε δηλώσει ότι “Το θέατρο για τους πολλούς δεν κάνει. Ένα φιλμ πορνό προκαλεί πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον απ’ όσο ένας Σαίξπηρ”. Πώς θα το σχολίαζες εν έτει 2021 αυτό; 

Μου ακούγεται πολύ πραγματιστική αυτή η δήλωση, ότι είχε επαφή με την στατιστική πραγματικότητα της κοινωνίας τότε. Και σήμερα. Το σεξ πάντα πουλά και προκαλεί αίσθηση. Σήμερα θα αντικαθιστούσα στη δήλωση αυτή το “φιλμ πορνό” με ένα σέξι βίντεο στο Tik Tok. 

Οπότε, αν ισχύει με κάποιο τρόπο, γιατί ο κόσμος συνεχίζει να κάνει θέατρο; Εσύ γιατί κάνεις θέατρο; 

Όταν πας να ασχοληθείς με το θέατρο, το κίνητρο, για τους περισσότερους εικάζω, δεν είναι σε πόσους θα φτάσεις, σε πόσους θα απευθυνθείς. Είναι η ανάγκη να εκφραστείς, να διαχειριστείς το μέσα σου, να τα βρεις με τον εαυτό σου, να μπεις σε παπούτσια άλλων ανθρώπων. Γι’ αυτό κάνουμε θέατρο. Μπορεί, βέβαια, να έχει και ηθοποιούς που το βλέπουν ως αποτέλεσμα. 

Εσύ πώς το βλέπεις;   

Για μένα ήταν και είναι η ανάγκη του πειραματισμού. Να είμαι άλλοι για να δω ποιος είμαι εγώ. Είναι η αναζήτηση της ταυτότητας. 

Κι αν μέσα από τους ρόλους σου κάποια στιγμή την βρεις αυτή την ταυτότητα; Μπαίνει τελεία; 

Όχι κι αυτό διότι, κάτι που αντιλήφθηκα στην πορεία, δεν υπάρχει η έννοια του εαυτού ως κάτι στατικό. Οπότε… συνεχίζουμε να παίζουμε. Ξέρεις, αλλιώς αρχίζεις κι άλλα συναντάς στην πορεία. 

Σαν τι; 

Τα τελευταία χρόνια εντοπίζω την κοινωνική χρησιμότητα του θεάτρου. Αν δεν έχει χρησιμότητα μια παράσταση, βαριέμαι. Ρόλους καθαρά ρεπορτοριακού χαρακτήρα, ως ηθοποιός και επαγγελματίας, ξέρω ότι ίσως να πρέπει να τους αποδέχομαι αλλά, δεν θα πω ψέματα, αυτό δεν σημαίνει ότι τους απολαμβάνω κιόλας. Στα πρώτα χρόνια της δουλειάς μου υπήρξαν και συνεργασίες ανέμπνευστες όσον αφορά στην κοινωνική ανάγκη και χρησιμότητα και όχι, δεν τις είχα απολαύσει. 

---

ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΑ: Σάββας Κυριακίδης: Στην Κύπρο ήρθα συνειδητά με στόχο να προσφέρω

---

Σήμερα λες περισσότερα “Όχι”; 

Αυτό. Πλέον ξέρω τι αντιπροσωπεύει ο καθένας. Ή ακόμα κι αν με κάποιον διαφωνήσουμε, θέλω να ξέρω ότι θα είναι μία διαφωνία δημιουργική. 

Συμφωνώ δημιουργικά με τον τρόπο που χειρίστηκες την κυπριακή διάλεκτο στον Γκοντό. Συνεχώς ακούω κακά κυπριακά σε τηλεόραση και θέατρο. 

Κακά κυπριακά ακούσαμε πρόσφατα κι απ’ τον Μάκη, της γνωστής διαφήμισης (γέλια). Κοίτα, το θέμα της διαλέκτου δεν μπορούμε να το αγγίξουμε αν δεν μιλήσουμε για τα κόμπλεξ μας. Δεχτήκαμε bullying για την μητρική μας γλώσσα και νά τα τώρα. Όσον αφορά στην τηλεόραση και το θέατρο, αν έχεις κόμπλεξ, θα φανεί. Δεν πολέμησαν αρκετά το bullying που δέχτηκαν κάποιοι. 

Εσύ το πολέμησες; 

Ναι. Δικαιούμαι να μιλώ και να γράφω κυπριακά. Και δεν νιώθω κόμπλεξ όταν καλούμαι να τα μιλήσω επαγγελματικά. Την καθημερινή άσκηση βίας που όλοι δεχτήκαμε μέσω της παιδείας, δεν την θέλω. 

Αγαπώ τα κυπριακά αλλά αυτή η συνέντευξη δεν θα αποτυπωθεί στην κυπριακή. Δεν με βολεύει. 

Διαφωνώ. Και να το γράψεις. (γέλια) 

Βαριέμαι να πατώ πάνω σε κείμενα. Δεν θέλω να παίζω κείμενα. Ως ηθοποιός θέλω να συνομιλώ με την σκηνοθεσία.

 

Να σε ρωτήσω ποια μπορεί να είναι η διαφορά του πολιτικού θεάτρου με το στρατευμένο θέατρο; 

Το θέατρο είναι πολιτικό όπως και να ‘χει. Για μένα είναι ξεκάθαρο αυτό. Θέλουμε δε θέλουμε, το θέατρο πάντα θα αναπαράγει αφηγήματα, στερεότυπα και δεδομένα. Είτε βάζει ερωτήματα είτε όχι. Μέσα από μία ιστορία θα διαιωνίζει ένα status quo ή θα το αμφισβητεί. Το στρατευμένο θέατρο, όπως το αντιλαμβάνομαι, είναι το θέατρο που ξεκινά με ένα τρόπο σκέψης, βλέπει ότι η παράσταση το παίρνει αλλού και αυτό επιμένει να πάει εκεί που θέλει. Με τον ίδιο τρόπο υπάρχει και η στρατευμένη αισθητική. Ξέρεις, το θέατρο δεν ξεκινά πάντα από τα κείμενα. Αυτός που γράφει ένα έργο έχει, βεβαίως, τα ερεθίσματά του. Το πώς οι ηθοποιοί καλούμαστε να πατήσουμε πάνω του, έχει να κάνει με την σκηνοθεσία. Εγώ για παράδειγμα βαριέμαι να πατώ πάνω σε κείμενα. Δεν θέλω να παίζω κείμενα. Ως ηθοποιός θέλω να συνομιλώ με την σκηνοθεσία. Οπότε, πίσω στο στρατευμένο θέατρο, ή καλύτερα στην στρατευμένη τέχνη, συμβαίνει θέλοντας και μη. Γιατί όταν λες ένα πράγμα, δε λες τα υπόλοιπα ενενήντα εννιά. Πρόκειται για act of exclusion, όπως το βλέπω. Όλοι έχουμε μια στράτευση.  

Το θέατρο, μέσα από μία ιστορία, πάντα θα διαιωνίζει ένα status quo ή θα το αμφισβητεί.

 

Η πολυφωνία των ημερών μας μήπως δημιουργεί και λίγη ηχορύπανση; 

Θα σου απαντήσω με κάτι που έχω και στο stand up μου, όπου λέω ότι “ζούμε στην εποχή της καπιταλιστικής σούπας”. Αυτό. 

Αυτολογοκρίνεσαι; 

Ναι. Κι αυτό επειδή ξέρω ότι τα δικά μου ηθικά όρια είναι διαφορετικά απ' του άλλου. Ο Μπρεχτ έλεγε ότι η αλήθεια έχει την ώρα της. Να ξέρεις πότε να την πεις και σε ποιον να την πεις. Αυτολογοκρίνομαι όχι από ντροπή αλλά από οποιαδήποτε αίσθηση σοφίας μπορεί να απέκτησα στη ζωή μου μέχρι σήμερα. Στο θέατρο, για παράδειγμα, αυτολογοκρίνομαι όσον αφορά στις διαπροσωπικές σχέσεις και τη θερμοκρασία της στιγμής της πρόβας. Για παράδειγμα, αυτή την παρατήρηση που έχω, είναι της ώρας; Επίσης στο stand up έχω κομμάτια που προσωπικά τα θεωρώ πολύ αστεία αλλά μπορεί να τα αποφύγω. Αν νιώσω ότι το κοινό μπορεί να μου τραβήξει το χαλί κάτω απ’ τα πόδια, ξέρω ότι δεν είναι η ώρα τους. 

Ας γράψουν “Εμίλαν πολλά τζιαι εκούτσιαν μέσα μεσα”

 

Έχει κάποιο έργο που θα ήθελες να δουλέψεις αλλά ενδεχομένως δεν είναι η ώρα του; 

Κάποτε ήθελα να κάνω τον Άμλετ τον Κύπριο. Να ζιει κάποιος ξα να μεν ιζιεί; Θέλει έρευνα για να γίνει αυτό και καλούς συνεργάτες. Θέλω να συμπεριλαμβάνει τις ντοπιολαλιές μας όχι απλά να αγγίζει αυτόν τον πολυσήμαντο χαρακτήρα του παγκόσμιου θεάτρου. Να έχει ενδιαφέρον παραστασιακό και έρευνα πίσω του. Ίσως το κυνηγήσω κάποια στιγμή. Θα δούμε. 

Γιώργο, η τέχνη είναι σκοπός ή μέσο; 

Είναι όμορφο να είναι σκοπός η τέχνη. Η τέχνη σού δίνει τη δυνατότητα να κάνεις πράγματα που δεν είσαι. Λέμε ότι η καθημερινότητά μας είναι πρακτική και η τέχνη είναι παραστατική αλλά, πιστεύω, ότι αυτός είναι ένας διαχωρισμός που κάναμε μες το μυαλό μας. Θα μπορούσε η πραγματικότητα, η καθημερινότητά μας, να είναι παραστατική. Η τέχνη μου δίνει την ευκαιρία να έχω στην καθημερινότητά μου στιγμές παραστατικότητας. Η τέχνη είναι σκοπός, δεν είναι μόνο μέσο. Οι άνθρωποι της τέχνης ψάχνουμε συνεχώς κάτι καινούριο. Τούτο θα μπορούσαμε να το κάνουμε και στη ζωή. Σαν δραστηριότητα, σαν παιχνίδι, όπως κάναμε ως παιδιά.

Τι θες να αφήσεις πίσω σου; Πώς φαντάζεσαι το μέλλον; 

Ιδανικά θα ήθελα να ζήσω παράλληλα με μία νέα γενιά που να είναι σε θέση να πει “Αυτός ο τύπος ήταν χρήσιμος”. Για την ταφόπλακά μου; Ας γράψουν “Εμίλαν πολλά τζιαι εκούτσιαν μέσα μέσα” (γέλια). Χρήσιμος θέλω να είμαι σε αυτή τη ζωή. Μόνο αυτό.